مواد رادیواکتیو به سرقت رفته در عراق ممکن است به‌دست داعش بیافتد

«رویترز» و «راشیا تودی» روز چهارشنبه ۲۸ بهمن/۱۷ فوریه گزارش کردند که مواد رادیواکتیو «بسیار خطرناکی» در عراق به سرقت رفته است و مقامات این کشور در حال جست‌وجو برای یافتن این مواد هستند.

مواد رادیواکتیو متعلق به یک آزمایشگاه رادیوگرافی صنعتی واقع در بصره بوده‌اند

این مواد رادیواکتیو به شکل کپسول‌های ایریدیوم ۱۹۲ (IR-۱۹۲) به مقدار ۱۰ گرم از آزمایشگاهی در عراق دزدیده شده است.

یک مقام ارشد وزارت محیط زیست عراق که نامش ذکر نشده گفته است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نسبت به این موضوع از ماه نوامبر آگاه بوده اما موضوع به دلیل افشای یک سند به‌تازگی رسانه‌ای شده است.

بیم آن می‌رود که اگر چنانچه این مواد رادیواکتیو به‌دست گروه «دولت اسلامی» (داعش) بیافتند از آن برای ساختن یک «بمب کثیف» استفاده شود.

در بمب‌های کثیف از انفجاری پراکندن مواد رادیواکتیو استفاده می‌شود. اگرچه در بمب کثیف از انفجار هسته‌ای استفاده نمی‌شود اما به دلیل آلودن کردن محیط به مواد رادیواکتیو این بمب‌ها جزو سلاح‌های هسته‌ای به شمار می‌رود.

عراق از آژانس کمک نخواسته است

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز چهارشنبه اعلام کرد که در ماه نوامبر عراق اعلام کرده است که مواد رادیواکتیو خطرناکی به سرقت رفته، اما برای یافتن این مواد از این سازمان دیده‌بان هسته‌ای کمکی نخواسته است.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین گفته است که مواد به سرقت‌رفته، رادیواکتیو «رده II» طبقه‌بندی می‌شوند و این به این معنی است که می‌توانند منجر به آسیب دائمی در هرکس شوند که در معرض آن به مدت ده دقیقه زمان سپری کند. اگر چنانچه این نزدیکی به چند ساعت یا روز برسد، می‌تواند منجر به مرگ شود.

سندی که درزشده روز ۱۷  فوریه به‌دست «رویترز» رسیده است. این سند نامه‌ای است به تاریخ ۳۰ نوامبر ۲۰۱۵ خطاب به «مرکز پیشگیری از آلودگی‌های پرتویی» وابسته به وزارت محیط زیست عراق. در این نامه آمده است که مواد رادیواکتیو به سرقت‌رفته متعلق به آزمایشگاه شرکت «اس‌جی‌اس» (SGS) است که شرکتی چندملیتی است و مقر آن در ژنو/سوئیس است.

کسی مسئولیت سرقت را نپذیرفته است

شعبه استانبول کمپانی SGS که توسط کمپانی نفتی «واترفورد» استخدام شده بوده، مسئول نگهداری از این مواد رادیواکتیو بوده است. کمپانی آمریکایی «واترفورد» در بیانیه‌ای روز چهارشنبه اعلام کرده است که به‌هیچ‌وجه مسئولیت نگهداری از این مواد رادیواکتیو را نداشته است.

کمپانی SGS از کپسول‌های رادیواکتیو ایریدیوم در پروسه رادیوگرافی صنعتی استفاده می‌کرده است که در آن از اشعه گاما برای تست نقص در لوله‌های نفت و گاز استفاده می‌شود.

سخنگوی وزارت محیط زیست عراق به «رویترز» گفته است که به دلیل «نگرانی‌ها در مورد امنیت ملی» نمی‌تواند در مورد این موضوع گفت‌وگو کند. شرکت «واترفورد» هم هر نوع کنترل این منابع را تکذیب کرده است. شرکت SGS هم حاضر نشده است که با «رویترز» در مورد این موضوع صحبت کند و از خبرنگاران خواسته که با مقر این شرکت در استانبول تماس بگیرند.

خطر بمب کثیف

وزارت امور خارجه ایالات متحده گفته است که آن‌ها نسبت به این سرقت آگاه هستند اما هیچ نشانه‌ای نمی‌بینند که این مواد به‌دست گروه «دولت اسلامی» و یا دیگر گروه‌های شبه نظامی در منطقه افتاده باشد.

با این حال، خبرگزاری «راشیا تودی» (RT) که به دولت روسیه نزدیک است، خطر تولید بمب کثیف توسط «داعش» را جدی‌تر پوشش داده است.

کریس هانتر، یک افسر بازنشسته خنثی‌سازی بمب، به RT گفته است که خطر تولید بمب کثیف تنها به دلیل به سرقت رفتن این مواد رادیواکتیو خاص نیست. او در ادامه توضیح می‌دهد که در حال حاضر مناطق جغرافیایی وسیعی شامل سدها، تأسیسات انرژی و بیمارستان‌ها تحت کنترل گروه «دولت اسلامی» هستند و آن‌ها «به‌اندازه کافی مواد رادیواکتیو برای ساختن بمب کثیف دارند.»

هانتر اما همچنین گفته است که با وجود «قابلیت‌های بسیار پیشرفته داعش در تولید سلاح، ایجاد و استفاده از بمب کثیف برای آن‌ها دشوار خواهد بود.»

این افسر بازنشسته اضافه کرده است که «تروریسم» تنها در مورد سلاح‌ها نیست بلکه جنگ روانی و ایجاد ترس و نگرانی عمومی در مورد وجود یک «بمب کثیف» هم مطرح است.

- - , .